Krukas lagers vervangen

Deze wiki is een aanvulling op de FAQ over de Krukaskeerring vervangen.

Laat de olie uit je blok lopen. Dit doe je door het aftap boutje aan de onderkant van je rechter carterdeksel los te draaien. Het makkelijkste is om eerst een stukje met je Tomos te rijden zodat de olie warm (=dun) wordt, maar het is ook goed te doen zonder. Draai nu het aftap boutje weer terug zodat je hem niet verliest.

Haal je blok onder je brommer vandaan. Dit is niet noodzakelijk, maar als je je blok op een tafel legt werkt het veel makkelijker dan wanneer je op de grond moet liggen. Je blok zit eenvoudig vast met drie bouten door het frame. Voor je deze losmaakt moet je de carburateur losmaken van het spruitstuk en de 2 stekkertjes uit de ontsteking loskoppelen. Ook het stekkertje dat in de bobine gaat moet los. Als je dit hebt gedaan leg je het blok op een goed verlichte schone werkplek. Hoe beter georganiseerd je werk hoe makkelijker en leuker het is.

Nu kun je je rechter carterdeksel losmaken. Ga niet met een schroevendraaier lopen wrikken want dan beschadig je het pasvlak waardoor je carter later zal gaan lekken. Als het goed is kun je nu je koppeling en interne vertanding zien zitten. In totaal 3 assen waarvan de meest rechter je krukas is. Op deze as zit de koppeling, deze haal je eraf door de krukas te blokkeren (zuigerstop bv). Hierachter zit nog een ring die je goed moet bewaren en later ook natuurlijk weer terug moet stoppen. Als je de kickstarter demonteert kun je de linker twee assen tegelijk uit het carter trekken.

Nu je dit gedaan hebt kun je het blok gaan splitsen. Hiervoor draai je alle inbusbouten los. De krukas zit vrij stevig in de lagers dus je zal vrij veel kracht nodig hebben om hem los te krijgen. Je kan bijvoorbeeld met een blokje hout en een hamer de carterhelften uit mekaar tikken.

Als je de carters uit elkaar hebt kun je de lagers eruit tikken. Dit kun je doen door een grote pijpsleutel, of iets wat hier op lijkt, op de lager te zetten en met de hamer op de pijpsleutel te tikken. Wanneer dit moeilijk gaat kun je de carter en lager even verwarmen op een gaspitje of desnoods met een föhn, hierna zal de lager er iets makkelijker uitgaan.

De nieuwe lagers zullen niet zomaar in je carterhuis passen. Een manier is om bijvoorbeeld de oude lagers erop te leggen en daar met een hamer op te tikken. Dit zal normaal gesproken niet makkelijk gaan.
De tweede manier duurt langer, maar is uiteindelijk wel meer secuur. De lagers kun je enkele dagen in de vriezer leggen, zodat de lager een beetje krimpt. De carters kun je verhitten, zodat het een beetje uitzet. Dit kun je doen door middel van een gasbrander, maar geadviseerd wordt om de carters in een oven te verwarmen. Normaal gesproken is een carterhuis-temperatuur die 80 tot 90 C hoger ligt dan die van het lager, voor montage voldoende. Nu gaan je lagers er makkelijker in. Het laatste stukje kun je met een rubberen hamer intikken, indien nodig.
Met deze manier is het makkelijker om de lager er recht in te zetten. Het is zeer belangrijk om te zorgen dat dit recht gebeurd. Wanneer de krukas een miniem stukje scheef zit door een scheef gemonteerde lager, kan het voorkomen dat de krukas niet meer in de lager van de carterkap past. Dit heeft tot gevolg dat je carterkap niet past, en je alles weer opnieuw kunt doen.

Zodra ze erin zitten monteer je de krukas terug en zet je de carterhelften weer op elkaar.

Nu bouw je alles in omgekeerde volgorde terug en gooi je (nieuwe) olie in je blok en kun je beginnen met inrijden van de lagers. Voordat je de koppeling erop zet kun je nog met een kunststof hamer een paar zachte tikjes geven op de krukas van alle kanten, zodat hij wordt gecentreerd. Dit is een optie, maar bij Tomos blokken in de praktijk vaak overbodig.

Samenvatting demontage:

1. Carburateur, uitlaat demonteren
2. Carterkap links demonteren
3. Olie aftappen, en carterkap rechts demonteren
4. Zuigerstop in bougiegat draaien, en koppeling + vertandingen en vliegwiel + ontsteking demonteren
5. Cilinderkop en cilinder demonteren
6. Ketting losmaken en blok demonteren
7. Keerringen links en rechterkant demonteren
8. Inbusbouten binnenin blok losdraaien
9. Inbusbouten buiten het blok losdraaien
10. Blok splitsen