Koppelingsveren inkorten

Als men gaat opvoeren, wordt de koppeling vaak vergeten. Je legt er een 70cc op, en hij trekt een stuk harder. Maar er gaat veel vermogen verloren bij de koppeling. Als je de veren inkort, en afstelt naar je eigen smaak rijd het een stuk fijner.Deze howto is ook goed toepasbaar bij een 50cc, of zelfs standaard tomos.

Waarom kort je de veren in, en wat is het effect? De tomos koppeling is een trekveer koppeling. Door de centrifugale krachten op de segmenten, gaan de segmenten naar buiten, en komen zo in contact met je koppelingshuis. Hierdoor ga je rijden. De trekveer houdt de segmenten bij elkaar, en regelt dus de hoeveelheid toeren die de motor draait voordat de koppeling aangrijpt. Hoe meer toeren, hoe harder je optrekt. Helaas is het zo, hoe meer toeren voordat de koppeling aangrijpt, hoe harder de koppeling slijt. Hier moet dus altijd een compromis tussen gevonden worden. De 1e koppelingsveer bepaald met welk toerental je wegrijd in de eerste versnelling. De 2e veer bepaald op welk toerntal je schakeld naar de 2e versnelling. Je begint als je nog nooit een koppelingsveer hebt aangepast, met 1 cm van allebei de veren af te halen. Wil je echt meteen een race geval, en boeit die slijtage niet zo? Begin dan met 2 cm van elke veer af te halen. Wil je nog harder optrekken in zen 1, of nog later schakelen? Ga dan steeds iets verder met stapjes van 1 cm.

Wat heb je nodig:

• Imbus #5
• Dop* of steeksleutel #17
• Een zuigerstop, of iets om de drijfstang mee te blokkeren
• Rechtercarterpakking, vloeibare pakking
• Kniptijng
• seegeringtang
• puntbektang
• 2 grote lijmklemmen
• stevige, dunne platte schroevendraaiers
• 1 flesje ATF versnellingsbakolie

Als eerste, moet je de kapjes aan de zijkant van je tomos, eraf schroeven.

Daarna moet je de rechter carterkap eraf halen. Eerst laat je de olie uit het blok lopen, je wilt geen kliederboel. Dit doe je door de schroef die onder je blok zit eruit te halen, en de olie op te vangen in een bak. Als de olie eruit is, kan je alle imbussen eruit halen, met #5. Bewaar de schroeven goed, liefst ook in een bakje. Mocht de oude pakking erg gescheurd zijn, haal deze er dan tussen uit. Is deze in goede staat, laat hem dan lekker zitten.

Als het goed is, zie je nu dit:

Vervolgens moet je de krukas blokkeren, ander kan de de m17 moer er niet af draaien. Dit kan op verschillende manieren, zit je cilinder op de tomos, gebruik dan een zuigerstop.

Zit er geen cilinder op het blok, gebruik dan een stevig metalen voorwerp, wat door de smallend past. Haal wel je naaldlager eruit. bijvoorbeeld een verlengstuk van je ratel:

Draai nu de krukas linksom, totdat deze blokkeert. Nu kan je met de dop #17 of steeksleutel #17 de koppelingsmoer van de krukas draaien.

Als de moer los is, haal hem eruit en bewaar hem in een apart bakje, met het ringetje wat eruit komt.

Zet je handen achter het koppelingshuis, en trek nu het gehele huis inclusief beide koppelingen eraf. Als het goed is zie je nu dit:

Haal de 1e koppeling eruit, die ligt al los. Bewaar deze bij het ringetje en de moer #17

Nu heb je de 2e koppeling nog in het koppelingshuis liggen, deze zit vast met een seegering.

Haal de seegering eraf met een seegeringentang, bewaar de seegering goed. Je ziet nu dit; een losse seegering, de 2e koppeling en het koppelingshuis:

Dit heb je nu los liggen:

We beginnen met het inkorten van de veer van de 1e koppeling. Als eerste zal je de veer eruit moeten halen, doe dit met een schroevendraaier. Beetje wrikken en hij komt eruit. Houdt je vinger op 1 punt, dan schiet de veer niet alle kanten op.

open de veer, zodat deze languit langs een meetlat te leggen is. Zet de kniptang op het gewenste aantal centimeters, en knip er een stuk veer af. LET OP! De veer heeft 2 uiteinden, Knip aan de kant waar het open oogje zit! DUS NIET het gesloten oogje.

Als het je gelukt is om de veer door te knippen, Buig dan een nieuw oogje aan de veer. Ongeveer zoals dit:

Sluit dan het nieuwe oogje aan op de gesloten, en zet dit geheel als een ronde veer in een bankschroef, en knijp het nieuwe oogje flink dicht zodat de veer niet vanzelf open gaat:

Tot hier is de howto redelijk simpel, nou komt het moeilijkste gedeelte. De veer moet weer terug in de koppeling. Leg de veer alvast in 1 hoekpunt van de koppeling, en zet de koppeling op dat punt vast met een lijmklem aan de tafel:

Leg nu een 2e deel van de veer ook in een hoek, en klem hem weer vast:

Het laatste stuk van de veer, gaat er erg moeilijk weer in. Hiervoor is redelijk wat kracht nodig, dit kan je het beste doen met 2 man. Gebruik 2 platte schroevendraaiers, om de veer een stukje in de koppleing te duwen. De 2e man kan dan het laatste stukje met een 3e schroevendraaiers er zo in wippen.

Druk de veer rondom nog goed aan, en het ding zit weer vast als een huis. De 2e koppeling werkt op exact dezelfde manier. Als je allebei de veren ingekort hebt, is het weer tijd om de koppelingen te monteren. Als eerste de 2e koppeling, deze glijdt zo het koppelingshuis in. Doe de seegering er weer op, en plaats het koppelingshuis weer op de krukas.

Doe nu het ringetje wat bij de 1e koppeling hoort weer op de krukas, gevolgd door de #17 moer. Draai nu de krukas rechtsom, totdat deze weer blokkeert. Dan de #17 moer handvast aandraaien.

Was de oude carterpakking nog in goede staat? vul hem dan toch nog even bij met vloeibare pakking. Het hoeft maar een dun randje te zijn. Monteer de carterkap weer, vervang de zuigerstop door een bougie, vul de olie weer bij en je kan gaan rijden.